Niemand tussen wal en schip
Gerjanne Römer werkt als teamcoach van gebiedsteam Marum bij Sociaal Werk De Schans, één van de kernpartners van ons project. Sociaal Werk De Schans zet zich lokaal en dichtbij in voor het welzijn van inwoners van de gemeente Westerkwartier. Hun medewerkers bieden ondersteuning en hulp bij onderwerpen als gezondheid, geld, (vrijwilligers)werk & participeren en mantelzorg. In deze vijfde blog deelt Gerjanne haar eigen ervaringen op het gebied van armoede, en waarom zij een gedreven partner in ons project is
Ik ben dankbaar dat mijn wieg in Nederland stond toen ik ter wereld kwam en ik mocht opgroeien in een liefdevol Afbeelding van Gerjanne Römergezin met een modaal gezinsinkomen. Het was geen vetpot en overbodige luxe, maar het ontbrak ons aan niets. Mijn vader werkte ploegendiensten en kon daarmee ons gezin met drie opgroeiende dochters onderhouden. Mijn moeder ontfermde zich over kwetsbaren, hulpbehoevenden en minder bedeelden. Zij collecteerde voor diverse goede doelen, zamelde kleding in voor verschillende (buitenlandse) projecten en ving logeerkinderen op, zodat zij in de vakanties ook een beleving mochten ervaren. Om anderen denken, je naasten lief hebben en alles eerlijk (ver)delen werd mij met de paplepel ingegoten.
Als kind dagdroomde ik ervan ooit de loterij te winnen. Niet om er van alles mee te kopen, maar om met een enorm vermogen écht Sinterklaas te spelen en mensen in financiële nood te kunnen helpen. Mijn oudste zus liep stage in een achterstandswijk -tegenwoordig krachtwijk genoemd- van de stad Groningen en mijn andere zus vertrok al op jonge leeftijd naar de ‘Derde Wereld’ om ontwikkelingswerk te verrichten. Beiden kwamen in directe aanraking met armoede en hun verhalen inspireerden mij. Hoewel het mijn plan was na HAVO/VWO de politieacademie te betreden, bleek in positieve zin bloed te kruipen waar het niet gaan kan en besloot ik met een diploma Sociaal Cultureel Werker op zak aan de Hanze Hogeschool de opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening te volgen. Ik was zeer gemotiveerd om mensen die het op welk gebied dan ook moeilijk hebben een helpende hand te bieden.
Tijdens het hoogtepunt van de kredietcrisis werkte ik als jeugdhulpverlener en (buurt)maatschappelijk werker in Groningen. Ik maakte op allerlei niveaus (nieuwe) armoede mee. Veel gezinnen raakten hun woning kwijt en moesten geherhuisvest worden. Zij werden genoodzaakt een beroep te doen op sociale- en maatschappelijke voorzieningen. Het inkomen was plots gelijk aan de armoedegrens, waardoor dit geheel opging aan noodzakelijke uitgaven en er niets over was voor verjaardagscadeautjes of een nieuwe fiets voor de kinderen. Zij kampten met stress en dagelijkse dilemma’s, omdat het moeilijk is niet in paniek te raken als vrienden voorstellen weer eens gezellig uit eten te gaan of zonder gezichtsverlies onder een bowlingavond met collega’s uit te komen. De schaamte bleek bijna net zo intens als de financiële zorgen zelf.
Omdat ik naast mijn ‘cliënten’ stond, kreeg ik een inkijk in het leven van mensen met een zeer smalle beurs. Ik heb van dichtbij ervaren wat de impact van financiële problemen op mensen is. Ik herinner me een telefoongesprek met een van mijn cliënten. Zij belde mij huilend op dat ze zich geen raad wist. Ze wilde haar dochter dat weekend zo graag een verjaardagscadeau schenken, maar had nog slechts tien euro in haar portemonnee voor boodschappen. Ik raakte wegwijs in een doolhof aan overheidsregelingen, uitkeringsinstanties, fondsaanvragen en het ambtelijk apparaat en merkte dat er veel nodig was om een klein stapje verder te komen.
Armoede kent uiteenlopende oorzaken. Omgaan met geld is geen aangeboren eigenschap. Dit moet geleerd worden. Inzicht hebben in je inkomsten, uitgaven, sparen en plannen is niet voor iedereen even makkelijk. Een goed voorbeeld is zeer helpend, maar ontbreekt nogal eens. Bij jongvolwassenen die een huisuitzetting doormaken ontketent zich vaak een lawine aan nieuwe ellende. Door gebrek aan een steunend netwerk is er in de meeste gevallen geen verblijfadres en vervalt het recht op bijstand. Zij raken tussen wal en schip.
Ik pleit voor een inclusieve samenleving, waarin niemand tussen wal en schip raakt en écht iedereen mee kan doen. Ik ben ervan overtuigd dat we dit met elkaar -anno 2020- kunnen bereiken. Vanuit Sociaal Werk De Schans doen we hiertoe ons uiterste best en kunnen alle inwoners van het Westerkwartier een beroep doen op onze ondersteuning. In het project ‘Van Arm naar Beter’ spannen we ons gezamenlijk in om armoede te bestrijden door hulpvragen en het aanbod daarop te vereenvoudigen. Inwoners en ervaringsdeskundigen worden hier voortdurend bij betrokken. Armoedebestrijding onder één dak. Ik draag er heel graag mijn steentje aan bij, want een inclusieve samenleving begint bij jezelf!
Gerjanne Römer, Teamcoach gebiedsteam Marum
Sociaal Werk De Schans